مقدمه

مفتول گالوانیزه یکی از مقاطع فولادی مهم در صنایع مختلف است که مقاومت و انعطاف پذیری بسیار بالایی در برابر آسیب و خوردگی دارد. این محصول به عنوان تقویت کننده کابل های برق، ساختمان سازی، صنعت کشاورزی و … استفاده می شود. در این مقاله می خواهیم قبل از هر چیز بررسی کنیم که مفتول گالوانیزه چیست؟ روند تولید آن چگونه است و در نهایت به معرفی کاربرد های این محصول می پردازیم. بنابراین تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

سیم مفتول گالوانیزه چیست؟

سیم مفتول در حالت عادی بدون لایه یا عایق تولید می شود که در صورت قرار گرفتن در معرض هوا، باران و آب عمر آن کاش می یابد و باعث کاهش لایه های رویی آن و در نهایت شکستگی و پوسیدگی می شود. در گذشته برای اینکه سیم مشکی طول عمر بیشتری داشته باشد و از عمر آن کاسته نشود، معمولاً یک لایه رنگ یا محلول ضد زنگ روی سیم استفاده می شد تا از عمر آن کاسته نشود. مفتول یکی از مهم ترین مصالح ساختمانی است که در ساخت و ساز ساختمان کاربرد فراوانی دارد و برای مصارفی مانند آرماتوربندی و قالب گیری استفاده می شود اما مفتول گالوانیزه برای مصارفی است که بیشتر در فضای بیرونی و مکان هایی که در حال باریدن برف و باران و رطوبت بیشتر باشد کاربرد دارد. مفتول گالوانیزه یا مفتول سفید که در انگلیسی به آن galvanized wire می گویند از گالوانیزه کردن سیم مشکی به دست می آید. گالوانیزه فرآیندی است که طی آن سیم در برابر اکسیداسیون، سایش، خوردگی و زنگ زدگی مقاوم می شود. در پایان گالوانیزاسیون، سیم آماده استفاده در هر نوع آب و هوایی می باشد. این فرآیند به دو روش گالوانیزه گرم و گالوانیزه سرد انجام می شود.

فرآیند تولید سیم مفتول گالوانیزه

فرآیند تولید مفتول گالوانیزه به این صورت است که فولاد در مخلوط مذاب و با پوشش گالوانیزه ای که برای فلز در نظر گرفته می شود قرار می گیرد تا مقاوم تر شود. مراحل تولید این محصول به شرح زیر است:

1. در مرحله اولیه تولید محصول، کلیه مواد اولیه از جمله سیم ها باید در دمای ۸۶۰ درجه فارنهایت گرم شوند.
2. سپس در روی مذاب غوطه ور می شوند تا واکنش شیمیایی روی با آهن و فولاد، پیوندی قوی و دائمی ایجاد کند.
3. پس از خروج سیم از قسمت مذاب وارد اکسیژن و دی اکسید کربن اتمسفر می شود و در نهایت محصول مورد نظر ایجاد می شود.

انواع سیم مفتول گالوانیزه

مفتول گالوانیزه که از دسته محصولات مفتولی محسوب می شود انواع مختلفی دارد. در ادامه مقاله به معرفی رایج ترین انواع سیم می پردازیم. سیم گالوانیزه به دو دسته تقسیم می شود:

• سیم گالوانیزه گرم
• سیم گالوانیزه سرد

نحوه ساخت سیم گالوانیزه گرم

سیم مفتول گالوانیزه گرم را سیم سفید نیز می نامند. مفتول گالوانیزه گرم نوعی سیم گالوانیزه است که از طریق گالوانیزاسیون داغ، حرارت داده شده و روکش دهی می شود. سیم گالوانیزه گرم در واقع مفتول سیاه گرم یا آنیل شده است که در اثر حرارت بسیار نرم و نفوذ پذیر شده است. سپس با غوطه ور شدن در وان روی مذاب به صورت کاملا عمقی و زیبا پوشانده می شود. داشتن سطح صاف و نرمی بالا از ویژگی های منحصر به فرد این محصول می باشد. خاصیت خم شدن وپیچیده شدن آن باعث شده تا در محصولات بافتی مانند توری حصاری، گابیون، سیم خاردار، توری مرغی و… استفاده شود.

مشخصات سیم گالوانیزه گرم

• مقاومت در برابر سایش و پیچ خوردگی
• سازگار با تمام مناطق جغرافیایی و شرایط آب و هوایی
• در دسترس بودن برای همه
• مقاومت بالا در برابر رطوبت و اکسیداسیون (زنگ زدگی)
• مقرون به صرفه
• طول عمر بسیار بالا (بیش از ۵۰ سال) در شرایط آب و هوایی سخت
• نگهداری و نصب آسان
• دوام و ماندگاری بیش از ۷۰ سال در مناطق خوش آب و هوا (غیر دریایی و غیر صنعتی)
• سطحی صاف، صیقلی و براق دارد.

نحوه ساخت سیم گالوانیزه سرد

در روش تولید گالوانیزه سرد، فلز روی با سیستم آبکاری الکترولیتی بر روی سیم رسوب می‌کند. در نتیجه ضخامت روی کم است و در برابر رطوبت چندان مقاوم نیست. در نوع گالوانیزه گرم ضخامت روی بیشتر است و در نتیجه دیرتر زنگ می زند. در روش گالوانیزه سرد، پس از تمیز کردن و اکسید زدایی سیم سیاه، با اعمال جریان الکتریکی و با استفاده از فرآیند الکترولیز، لایه ای بر روی آن قرار می گیرد. این لایه بنا، لایه گالوانیزه سرد است که در مقایسه با روش گرم بسیار نازک تر است. این فرآیند ضمن اینکه سیم را در برابر رطوبت و شکستگی مقاوم می کند، باعث انعطاف پذیری آن نیز می شود. این عملیات با هدف جلوگیری از خوردگی فلز پایه یعنی فولاد و زنگ زدگی آن انجام می شود. مفتول گالوانیزه سرد معمولاً با قطر ۵/۰ تا ۶ میلی متر و به دو صورت کلاف و شاخه تولید می شود و ترکیب شیمیایی و خواص مکانیکی آن ها به میلگردی که از آن تولید می شود بستگی دارد. با توجه به اینکه از مفتول مشکی در تولید انواع مفتول استفاده می شود، بنابراین بسیار نرم بوده و درصد طول آن افزایش می یابد و همچنین مقاومت آن در برابر خمش و پیچ خوردگی افزایش می یابد.

کاربرد سیم گالوانیزه

سیم مفتول گالوانیزه یک سیم همه کاره است که فرآیند گالوانیزه شدن را طی کرده است. گالوانیزه شامل پوشش سیم فولادی با فلزی محافظ و ضد زنگ مانند روی است. سیم گالوانیزه مقاوم در برابر زنگ زدگی و چند منظوره است، همچنین در انواع مختلف عرضه می شود.

محافظت: اکثر مردم برای محافظت از دارایی خود سیم گالوانیزه می خرند. از آنجایی که سیم فولادی گالوانیزه بسیار مقاوم است، به راحتی می توان از آن برای ایجاد حصار در اطراف خانه استفاده کرد.

پشتیبانی: مفتول گالوانیزه اغلب در مواردی که پشتیبانی برای برآمدگی دیوار یا نقاشی مهم است استفاده می شود. فولاد گالوانیزه به دلیل استحکام کششی بالایی که دارد برای صاحبان خانه هایی که می خواهند با خیال راحت قطعات هنری یا آینه های گران قیمت را روی دیوارهایشان محکم کنند مفید است.

اتصال مصالح ساختمانی: یکی دیگر از کاربردهای سیم گالوانیزه اتصال مصالح ساختمانی است. از آنجایی که سیم فولادی گالوانیزه بسیار قوی است، در ساخت و ساز خانه و مشاغل برای اهداف اتصال عالی عمل می کند. سیم فولادی گالوانیزه به دلیل استحکام منحصر به فرد خود اغلب در ساخت ساختمان های اداری بزرگ کاربرد بسزایی دارد.

سایر مواد برای استفاده از سیم مفتول گالوانیزه: سیم فولادی گالوانیزه برای ساخت طناب های فولادی و محصولات سیمی مقاوم در برابر خوردگی و همچنین برای تقویت کابل های برق چند هسته ای با مواد دیگر استفاده می شود. از دیگر کاربردهای تجاری این سیم ها می توان به استفاده از آن در ساخت طناب های سیمی، قفس حیوانات و پل های معلق اشاره کرد.

قفل کردن پنجره ها: از آنجایی که پوشش روی سیم ها را در برابر خوردگی مقاوم می کند. شما می توانید آن ها را در خارج از منزل در همه نوع آب و هوا استفاده کنید. قفل کردن پنجره ها برای عایق کاری یا ایمن کردن خانه ها با سیم فولادی گالوانیزه آسان است. در عین حال این سیم ها نرم و انعطاف پذیر هستند و به راحتی قالب گیری می شوند.

مزایا و معایب سیم گالوانیزه از نظر جنس

سیم گالوانیزه سخت استحکام بالایی دارد و می توان از آن برای بلند کردن اجسام سنگین بدون آسیب دیدگی استفاده کرد. همچنین نوع نرم سیم گالوانیزه برای محصولاتی که نیاز به خم شدن یا پیچیدگی دارند مفید است. به این صورت که در مواردی که نیاز به سیم برای اتصال دو قطعه به هم باشد و نیاز به پیچ شدن با انبردست باشد، نمی توان از نوع سخت آن استفاده کرد. معمولا وقتی سیم سفید سخت با انبردست یا هر وسیله دیگری پیچانده می شود، می شکند. به این ترتیب نمی توان دو قطعه را به کمک آن ها به هم محکم کرد. نوع نرم به دلیل کربن کمتر انعطاف بیشتری دارد و با استفاده از نگهدارنده گاز برای محکم نگه داشتن دو قطعه پیچ می شود. در مواردی که از سیم نرم استفاده می شود، نیروی بسیار کمتری مورد نیاز است. به این ترتیب استفاده از نوع نرم برای مصرف کننده راحت تر است. البته باید در نظر داشت که در برخی موارد فقط از سیم سخت استفاده می شود.

مفتول الکترو گالوانیزه

الکتروگالوانیزه فرآیندی است که در آن یک لایه نازک روی به صورت الکتریکی و شیمیایی به سیم فولادی متصل می شود تا آن را پوشش دهد. در طی فرآیند الکتروگالوانیزه کردن، سیم فولادی در حمام شور غوطه ور می شود. لایه روی، به عنوان قطب مثبت (آند) و سیم فلزی به عنوان کاتد (قطب منفی) عمل می کند و از الکتریسیته برای انتقال الکترون ها از آند به کاتد استفاده می شود. سیم دارای یک لایه نازک روی است که در نتیجه یک لایه محافظ ایجاد می کند. هنگامی که فرآیند کامل شد، پوشش نهایی صاف و براق است، که برای کاربردهای معماری یا سایر کاربردهایی که در آن کیفیت های زیبایی شناختی ارزشمند است، ایده آل است. با این حال، اگر در معرض عناصر قرار گیرد، ممکن است به مرور زمان خراب شود.

عوامل موثر بر قیمت سیم مفتول گالوانیزه

از آنجایی که سیم کارایی زیادی دارد و محصولات مختلفی مانند نرده، توری، توری مرغ، توری مشبک، سیم خاردار، گابیون و رابیتس با آن تهیه می شود، قیمت یکسانی ندارد. این محصولات از نظر وزن متفاوت بوده و قیمت های متفاوتی دارند، آنچه در قیمت این محصولات تاثیرگذار است نوع سیم استفاده شده است. در صورت استفاده از سیم با ضخامت بالا، وزن سازه افزایش یافته و در نتیجه قیمت آن بیشتر می شود. همچنین قیمت مفتول گالوانیزه به کیفیت روی و آهن آن بستگی دارد. نکته مهم این است که معمولا سیم هایی که به روش گرم تولید می شوند به دلیل ضخامت بیشتر فلز روی قیمت بالاتری دارند. کارخانه های تولیدی زیادی وجود دارند که این محصولات را کاملاً مطابق با نیاز شما سفارشی می کنند. قیمت مفتول در مقایسه با سایر آهن آلات کم تر است و با توجه به مزیت های آن بسیار مقرون به صرفه محسوب می شود بنابراین می توانید از این نوع مفتول در بسیاری از پروژه ها استفاده کنید.

تاثیر گالوانیزاسیون بر قیمت سیم گالوانیزه

به این ترتیب می توان نتیجه گرفت که محصول تولید شده به روش گرم از کیفیت بالاتری نسبت به قطعه تولید شده به روش سرد برخوردار است. این ممکن است بر قیمت سیم گالوانیزه نیز تأثیر بگذارد. بنابراین افرادی که به دنبال مواد باکیفیت هستند، بهتر است نوعی را انتخاب کنند که به روش گالوانیزه گرم تولید می شود.

خرید سیم رابیتس بندی

از جمله نمونه های پرطرفدار سیم گالوانیزه می توان به آن هایی اشاره کرد که در ضخامت ۱/۲ تولید می شوند و برای رابیتس بندی در مصالح ساختمانی کاربرد دارند. معمولا این نوع مفتول که به عنوان سیم رابیتس استفاده می شود در دو نوع نرم و سخت تولید می شود که از هر کدام در رابیتس بندی می توان استفاده کرد. مفتول گالوانیزه که نرم است، میزان کربن مصرفی در ساختار آن کم بوده و بافت نرمی دارد، اما در نوع سخت این مفتول، میزان کربن به کار رفته در ساختار آن زیاد بوده و سیم مذکور را سخت کرده است. مفتول رابیتس در دو نوع سرد و گرم در بازار موجود است و ایران تولید کننده مفتول گالوانیزه گرم می باشد.

جمع بندی

گالوانیزه کردن فرآیندی است که طی آن سیم در برابر اکسیداسیون و زنگ زدگی مقاوم شده و سیم را برای استفاده در هر نوع آب و هوایی آماده می کند. رایج ترین انواع سیم مفتول گالوانیزه عبارتند از: سیم گالوانیزه سرد و سیم گالوانیزه گرم. با توجه به اینکه مفتول گالوانیزه با انواع شرایط آب و هوایی سازگار است، کاربردهای متفاوتی دارد، از صنعت طیور و کشاورزی گرفته تا صنعت ساختمان، این محصول از جایگاه ویژه ای برخوردار است. سیم مفتول گالوانیزه به دلیل استحکام کششی بالا می تواند در صنعت بسته بندی بسیار کاربردی باشد. بنابراین اگر قصد استفاده از سیم غیر گالوانیزه را دارید باید هزینه زیادی برای تعویض آن در طول سال بپردازید زیرا در برابر رطوبت مقاوم نیست و دچار خوردگی می شود. اما با کمی هزینه بیشتر و خرید سیم مفتول گالوانیزه می توانید سال ها از این محصول در مکان های مختلف استفاده کنید، زیرا این محصول با روکش روی، بادوام و طول عمر بالایی دارد.